Το θερμαντικό του χειμώνα

Σαλέπι ή Σερνικοβότανο

Το σαλέπι είναι σκόνη που προέρχεται από τους βολβούς ενός είδους άγριας ορχιδέας που ευδοκιμεί στις ορεινές περιοχές τις Ελλάδας.

Οι μερικές από τις θεραπευτικές ιδιότητες του είναι οι εξής:

·         Προληπτικό του κρυολογήματος

·         “μαλακτικό” του γαστρεντερικού συστήματος

·         Καταπραΰνει τον στομαχόπονο

·         Θερμαντικό

·         Διώχνει το άγχος και την κούραση,  καταπραΰνοντας τα νεύρα

Είναι πλούσιο σε άμυλο και πολύτιμα μεταλλικά άλατα όπως φώσφορο και ασβέστιο. Περιέχει μια κολλώδη ουσία, την βασσαρίνη, που όταν βράσει με νερό δίνει αυτό το άριστο “ μαλακτικό” κατά του βήχα και όλων των παθήσεων του θώρακα αλλά και του στομάχου και του εντέρου.

Τρόπος παρασκευής:

 Για μια μερίδα ζεστού ροφήματος προσθέστε ένα φλιτζανάκι του καφέ νερό ή γάλα και μισό κουταλάκι του γλυκού μείγματος (σαλέπι) σε ένα μπρίκι ανακατεύοντας συνέχεια, χωρίς να βράσει. Προσθέτουμε κανέλα και πιπερόριζα. Σερβίρεται ζεστό και ανακατεύεται έως ότου καταναλωθεί.

TIPS: το απλό σαλέπι χωρίς ζάχαρη έχει μόνο 15 θερμίδες ανά μερίδα.

Κυριακή Ποντικέρη

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος

Σωστή διατροφή για καλύτερη απόδοση στις σχολικές εξετάσεις

Η απόδοση των μαθητών στο σχολείο δεν εξαρτάται μόνο από το πόσο καλά είναι διαβασμένοι. Η σωστή διατροφή είναι αυτή που αναδεικνύει το αποτέλεσμα, διότι -παραφράζοντας και τη γνωστή παροιμία- «νηστικό αρκούδι δεν...γράφει καλά στις εξετάσεις»!

Οι γενικές αρχές που θα πρέπει να χαρακτηρίζουν τις συνήθειες διατροφής των μαθητών στις εξετάσεις δεν διαφέρουν ουσιαστικά από αυτές που θα πρέπει να ακολουθούν κατά την καθημερινότητά τους. Όμως, καθώς η περίοδος των εξετάσεων είναι ιδιαιτέρως απαιτητική, τόσο σε πνευματικό όσο και σε σωματικό επίπεδο, ορισμένα σημεία αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα.

Έτσι, οι μαθητές θα πρέπει να φροντίζουν να:

• 

Ξεκινούν την ημέρα των εξετάσεων με ένα καλό πρωινό! Μετά τη βραδινή αποχή από το φαγητό, οι αποθήκες ενέργειας του οργανισμού έχουν σχεδόν αδειάσει. Ο εγκέφαλος χρειάζεται άμεσα τροφή για την παροχή ενέργειας και απαραίτητων για τη λειτουργία του θρεπτικών συστατικών. Πολλές μελέτες επιβεβαιώνουν ότι τα παιδιά που τρώνε ένα πλήρες και θρεπτικό πρωινό παρουσιάζουν μεγαλύτερη εγρήγορση για σκέψη και ικανότητα μάθησης, έχουν καλύτερη συμπεριφορά στην τάξη, δεν κουράζονται εύκολα και διατηρούν την απόδοσή τους σε υψηλά επίπεδα μέχρι το μεσημέρι. Παράλληλα, η συστηματική λήψη πρωινού μειώνει το άγχος, τη μελαγχολία και τη συναισθηματική κατάθλιψη

• Μην παραλείπουν γεύματα! Ο εγκέφαλος χρειάζεται συνεχή ροή από "καύσιμα", για να μπορέσει να λειτουργήσει σωστά. Τα καύσιμα αυτά προέρχονται από την τροφή αλλά και από αποθήκες ενέργειας του οργανισμού. Για να μπορεί ο οργανισμός να τροφοδοτεί στον εγκέφαλο, ο μαθητής θα πρέπει να τρώει ένα γεύμα ή σνακ κάθε 3-4 ώρες, κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μοιράζοντας τα γεύματα μέσα στην ημέρα, πετυχαίνει κανείς καλύτερα να ελέγχει και το μέγεθός τους, αποφεύγοντας τα μεγάλα γεύματα, τα οποία συνήθως προκαλούν υπνηλία και μειώνουν τη συγκέντρωση και την ικανότητα απομνημόνευσης και σκέψης.

• Πίνουν αρκετά υγρά κατά τη διάρκεια της μέρας! Εκτός από το φαγητό, σημαντικό ρόλο για τη λειτουργία του εγκεφάλου παίζει και η κατανάλωση υγρών. Είναι εντυπωσιακό ότι ακόμα και ένα μικρό ποσοστό αφυδάτωσης μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την πνευματική λειτουργία. Ως προς το είδος των υγρών, το νερό είναι η άριστη επιλογή. Οι μαθητές είναι σημαντικό να θυμούνται ότι τη στιγμή που αισθάνονται το αίσθημα της δίψας έχουν ήδη αφυδατωθεί. Συνεπώς, θα πρέπει να καταναλώνουν κυρίως νερό καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας, προκειμένου να διατηρούν τον εγκέφαλό τους σε εγρήγορση.

• Δίνουν έμφαση στις πηγές ωφέλιμου λίπους και στις πηγές σιδήρου. Η πρόσληψη λίπους, ειδικότερα των ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων, είναι αναγκαία για την πνευματική ανάπτυξη των παιδιών. Η κατανάλωση ψαριών, κατά προτίμηση λιπαρών, όπως σαρδέλες, σκουμπρί, γαύρος, σολομός, και θαλασσινών 2 φορές την εβδομάδα, αλλά και μικρών ποσοτήτων ξηρών καρπών και σπόρους, όπως καρύδια, πασατέμπο ή ηλιόσπορο, π.χ. ως σνακ, καλύπτει τις ανάγκες αυτές. Επίσης, καθώς η έλλειψη σιδήρου στα παιδιά σχετίζεται με χειρότερη μνήμη και οδηγεί σε προβλήματα με την προσοχή, τη συγκέντρωση και τη μάθηση, έμφαση θα πρέπει να δίνεται και στις πλούσιες σε σίδηρο τροφές, όπως κόκκινο κρέας και συκώτι, θαλασσινά, αλλά και όσπρια, ξηροί καρποί και πράσινα φυλλώδη λαχανικά.
  
  

• Δίνουν προτεραιότητα στα φρούτα για σνακ. Τα φρούτα είναι ιδανική επιλογή για σνακ, παρουσιάζοντας τριπλό θρεπτικό όφελος: παρέχουν γλυκόζη, αντιοξειδωτικά και νερό, και παράλληλα καλύπτουν ικανοποιητικά το αίσθημα για γλυκό.

• 

Προτιμούν από τα γλυκίσματα όσα παρασκευάζονται με βάση το γάλα ή όσα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε κακάο, όπως τα διάφορα είδη μαύρης σοκολάτας. Η τελευταία αναφέρεται συχνά ως «ενισχυτικό» τρόφιμο κατά την περίοδο εξετάσεων, καθώς η κατανάλωση σοκολάτας αυξάνει την παραγωγή ενδορφινών, ουσιών που μας φτιάχνουν τη διάθεση και ενισχύουν τις εγκεφαλικές λειτουργίες. Όμως, χρειάζεται προσοχή, διότι η αλόγιστη κατανάλωση σοκολάτας (γλυκισμάτων γενικότερα) μπορεί να «εκτοπίσει» άλλα τρόφιμα από το διαιτολόγιο των μαθητών ή να επιδράσει αρνητικά στο σωματικό βάρος. Ίσως, μικρότερης ποσότητας γλυκές απολαύσεις για περισσότερες φορές την εβδομάδα είναι μία λύση αρεστή σε πολλούς!


Τέλος, συνοδεύοντας μια ισορροπημένη και ενισχυμένη σε θρεπτικά συστατικά διατροφή, η φροντίδα για επαρκή ποσοτικά και καλής ποιότητας ύπνο από τη μια και για μικρά διαλείμματα στη διάρκεια της μέρας με ευκαιρίες για σωματική δραστηριότητα από την άλλη, εφοδιάζουν με τον καλύτερο τρόπο τους μαθητές στην απαιτητική περίοδο των εξετάσεων.

Καλή επιτυχία!

 Προγραμμα ΕΥΖΗΝ

Τι να πίνω όταν έχω γρίπη;

 

 Λεμόνι με μέλι: Πίνουμε καθημερινά ένα με δυο φρέσκα λεμόνια με ένα έως τρία κουταλάκια μέλι, ανάλογα πόσο γλυκό μας αρέσει, και προαιρετικά ρίχνουμε και λίγη τριμμένη κανέλα Κεϋλάνης. Ανακουφίζει αποτελεσματικά από τα συμπτώματα γρίπης και ειδικά το πονόλαιμο και την κεφαλαλγία.

Ευκάλυπτος: ηρεμεί το βήχα και καταπραΰνει τον πονόλαιμο και το πυρετό. Βράστε ένα φλιτζάνι νερό με2-3 φύλλα ευκαλύπτου, αφήστε τα για λίγο, σουρώστε και πείτε το μαζί με λεμόνι και μέλι. Εναλλακτικά ρίξτε φύλλα ευκαλύπτου σε νερό που βράζει, κατεβάστε την κατσαρόλα από τη φωτιά και εισπνεύστε τους ατμούς.

  Χαμομήλι: από τα δημοφιλέστερα βότανα για το κρυολόγημα αφού είναι εξαιρετικό κατά του πονόλαιμου και της γρίπης γενικότερα. Πίνεται ως αφέψημα.

Τσάι: πίνεται και αυτό ως αφέψημα κυρίως για να ανακουφίσει από  το πονόλαιμο και την καταρροή. Προτιμήστε το πράσινο ή το τσάι του βουνού. 

 Φασκόμηλο: το αφέψημα του χρησιμοποιείται κατά του κρυολογήματος και ειδικά για να καταπραΰνει τα συμπτώματα της του πονόλαιμου και της φαρυγγίτιδας.

Μέντα: καταπολεμά δραστικά το συνάχι, το βήχα, τη βρογχίτιδα, το πονόλαιμο και τη γρίπη. Σε μισό λίτρο νερό περίπου βράζουμε μερικά φύλλα μέντας και αφού το σουρώσουμε, πίνουμε το αφέψημα.

 Δίκταμος ή έρωντας: είναι ιδανικό για την ανακούφιση από το συνάχι και το πονόλαιμο. Πίνεται ως αφεψήμα, αντικαθιστώντας το τσάι με αναλογία 1 γρ δίκταμο με 100 γρ νερό. Ένα από τα αγαπημένα βότανα των Κρητικών.

Σκόρδο: θεωρείται αντιμικροβιακό και αντιμυκητιακό και είναι κατάλληλο για τη ενίσχυση του οργανισμού και την καταπολέμηση λοιμώξεων και γρίπης. Περιορίστε την οσμή τρώγοντας σέλινο. Αν ερεθίσει το στομάχι πάρτε τζίντζερ ή τσάι μάραθου. Αποφύγετε τις θεραπευτικές δόσεις στην εγκυμοσύνη και το θηλασμό.

Τζίντζερ: είναι καυτό και ξηρό βότανο που παραδοσιακά το έπαιρναν για να θερμάνει το στομάχι και να διώξει τα κρυολογήματα. Είναι εφιδρωτικό και προλαμβάνει το έμετο. Καθώς σκέτο είναι πολύ καυτερό, καλό είναι να χρησιμοποιείται 1-2 φέτες σε μία κούπα νερό και να σιγοβράσετε για δέκα λεπτά. Μπορείτε να προσθέσετε και κανέλλα Κεϋλάνης.

Θυμάρι: καταπραΰνει τα συμπτώματα της γρίπης όπως το βήχα, τον πονόλαιμο, τη βρογχίτιδα και την καταρροή . Σε ένα μπρίκι βράζουμε νερό με μια κουταλιά θυμάρι, το σουρώνουμε και το πίνουμε προσθέτοντας μέλι.

 

 Ρακόμελο: είναι ένα Κρητικό ποτό φτιαγμένο από τσικουδιά και μέλι. Συνήθως περιέχει γαρίφαλο και κανέλα ή άλλα βότανα αναλόγως τις γευστικές προτιμήσεις. Πίνεται ζεστό και ανακουφίζει από τα συμπτώματα της γρίπης και του κρυολογήματος, ιδανικό κυρίως κατά του βήχα και της καταρροής. Προσοχή όμως, διότι περιέχει αλκοόλη.

Πόσο ωφέλιμη για την υγεία είναι τελικά η υψηλή HDL, "καλή" χοληστερίνη;

Τι είναι χοληστερόλη;

Η χοληστερόλη είναι σημαντικό λιπώδες συστατικό των μεμβρανών όλων των κυττάρων, το οποίο παράγεται κυρίως από το ήπαρ. Ωστόσο, η ύπαρξη υψηλών επιπέδων χοληστερόλης συνιστά έναν από τους βασικούς προδιαθεσιακούς παράγοντες για εμφάνιση στεφανιαίας νόσου.

Ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό, είναι γιατί τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης ενοχοποιούνται για τη στένωση του αυλού των στεφανιαίων αρτηριών. Το λιπώδες συστατικό της χοληστερόλης μαζί με άλλα συστατικά, εναποτίθεται στα τοιχώματα των αγγείων, δημιουργώντας αθηροσκληρωτικές πλάκες. Οι αθηρωματικές πλάκες κατακάθονται στα τοιχώματα των στεφανιαίων αρτηριών με αποτέλεσμα να εμποδίζουν τη ροή του αίματος προς την καρδιά.

Οι στεφανιαίες αρτηρίες, ωστόσο, δεν είναι οι μόνες που βλάπτονται από αθηροσκλήρωση. Αθηροσκληρωτικές πλάκες μπορεί να σχηματιστούν σε οποιαδήποτε αρτηρία του κυκλοφορικού συστήματος, και ως εκ τούτου, να περιοριστεί η αιματική ροή σε οποιοδήποτε όργανο του συστήματος. Άρα τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης συνιστούν σημαντικό παράγοντα κινδύνου για όλα τα όργανα, κυρίως όμως για την καρδιά, τον εγκέφαλο, τα νεφρά και το έντερο.

Τι είναι η «καλή» χοληστερόλη HDL και τι η «κακή» LDL;

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι χοληστερόλης, η HDL και η LDL χοληστερόλη ή όπως συνηθίζεται να λέγεται, η «καλή» και η «κακή» χοληστερόλη. Τα υψηλά επίπεδα της καλής χοληστερόλης (HDL) ωφελούν τον οργανισμό ενώ τα υψηλά επίπεδα της κακής (LDL) χοληστερόλης είναι επιβλαβή για τον οργανισμό, καθώς αποτελούν παράγοντα κινδύνου, όχι μόνο για στεφανιαία νόσο αλλά και για εγκεφαλικό. Οι δύο τύποι χοληστερόλης εξετάζονται αναλογικά, γι’ αυτό θα πρέπει να υπάρχουν αυξημένα επίπεδα «καλής» και μειωμένα επίπεδα «κακής» χοληστερόλης, προκειμένου η τιμή του λόγου της HDL/LDL χοληστερόλη να μην ξεπερνά τα 5,0.

Τι κάνει η HDL χοληστερόλη και πώς αξιολογούνται οι τιμές της;

Η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL) ή HDL χοληστερίνη είναι μία από τις πέντε τάξεις λιποπρωτεϊνών. Οι λιποπρωτεΐνες είναι μόρια τα οποία επιτρέπουν τη μεταφορά των λιπιδίων, όπως η χοληστερίνη, τα φωσφολιπίδια και τα τριγλυκερίδια, μέσα στο εξωκυττάριο υγρό, όπως το αίμα. 

Η HDL μεταφέρει κυρίως χοληστερόλη και φωσφολιπίδια. Σε υγιείς ενήλικες σχεδόν το 30% της χοληστερίνης μεταφέρεται με την HDL. Η κύρια πρωτεΐνη της HDL είναι η απολιποπρωτεΐνη Α1 (από Α1), η αποΑ2 ή η αποΕ. Αυτές οι πρωτεΐνες έχουν αμφιπαθείς α-έλικες και με αυτόν τον τρόπο μπορούν να διαλυτοποιούν τα λιπίδια στα υγρά του σώματος.

Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα χαμηλά επίπεδα HDL είναι παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση αθηρωματικών πλακών, ενώ η αύξηση των επιπέδων της HDL έχει δείξει ότι βελτιώνει την υγεία του

καρδιαγγειακού συστήματος .

Σύμφωνα με την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Αθηνών επίπεδα HDL Χοληστερόλης:

< 40 mg/dL      à   Ο κυριότερος κίνδυνος καρδιοπάθειας  40 - 59 mg/dL  à  Υψηλότερα επίπεδα είναι καλύτερα  >60 mg/dL       à Θεωρείται προστατευτική έναντι καρδιοπαθειών

Είναι πραγματικά, όμως, ωφέλιμη η υψηλή καλή χοληστερόλη;

-Δεν μας προστατεύει τελικά από καρδιαγγειακά επεισόδια, λένε τώρα οι επιστήμονες. 

Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε ότι η ανεβασμένη κακή χοληστερόλη (LDL) έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία μας, ενώ η υψηλή καλή (HDL) θετικό. Παρ' όλα αυτά, μια νέα έρευνα έρχεται να αμφισβητήσει τους ισχυρισμούς για την προστατευτική δράση της καλής χοληστερίνης στην καρδιά. Ειδικότερα, ερευνητές εξέτασαν 116.000 άτομα, εκ των οποίων ένα ποσοστό 2,6% είχε γενετική προδιάθεση για την εμφάνιση υψηλής καλής χοληστερίνης. Οι επιστήμονες ωστόσο διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχε κάτι που να αποδεικνύει ότι οι συγκεκριμένοι άνθρωποι κινδύνευαν λιγότερο από καρδιοπάθεια.

Η δρα Σεκάρ Καθίρεσαν μαζί με τους υπόλοιπους συγγραφείς της μελέτης από Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική έκδοση The Lancet ισχυρίζονται ότι: «Ορισμένοι γενετικοί μηχανισμοί που ανεβάζουν την τιμή της καλής χοληστερόλης στο αίμα δεν φαίνεται να μειώνουν τις πιθανότητες εμφράγματος του μυοκαρδίου. Αν, για παράδειγμα, η λήψη ενός φαρμάκου αυξήσει την καλή χοληστερόλη, δεν μπορούμε να θεωρήσουμε δεδομένο ότι έτσι θα περιοριστεί ο κίνδυνος» 

Έτσι λοιπόν, από τη μία, η καλή χοληστερόλη HDL είναι καλό να βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, από την άλλη δεν αρκεί αυτό για να προστατευτεί κάποιος, αφού παίζουν και άλλοι παράγοντες ρόλο. Το σίγουρο λοιπόν είναι ότι πρέπει να γίνουν και άλλες μελέτες που να αποδεικνύουν την προστατευτική δράση ή μη της HDL για την υγεία.

πηγή 1

πηγή 2

πηγή 3

πηγή 4

Βατόμουρα και σταφύλι: Πώς ενισχύουν το ανοσοποιητικό;

  Όταν οι απειλές για τον οργανισμό αυξάνονται καθημερινά, χρειάζεσαι τροφές που να ενισχύουν το ανοσοποιητικό σου ενάντια στους κινδύνους. Συγκεκριμένα οι χημικές ουσίες στα βατόμουρα και στα κόκκινα σταφύλια, όπως υποστηρίζει νέα έρευνα, μπορούν να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού μας.

 Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Όρεγκον, εξέτασαν τον αντίκτυπο από 46 διαφορετικές χημικές ουσίες ως προς την ικανότητά τους να ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα στον άνθρωπο (η μελέτη έγινε χρησιμοποιώντας καλλιέργειες κυττάρων σε εργαστηριακό επίπεδο). Κατόπιν απομόνωσαν δύο ουσίες οι οποίες υπερέχουν από τις υπόλοιπες την ρεσβερατρόλη, που υπάρχει στα κόκκινα σταφύλια και την πτεροστιλβίνη που υπάρχει στα βατόμουρα.

«Από τη μελέτη των εκατοντάδων ενώσεων, μόνο αυτές οι δύο ξεχώρισαν», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Adrian Gombart. «Η συνέργειά τους με βιταμίνη D ήταν σημαντική και ενδιαφέρουσα. Είναι μια αρκετά ενδιαφέρουσα αλληλεπίδραση».

  Τα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Molecular Nutrition and Food Research έδειξαν ότι οι δύο αυτές χημικές ουσίες, οι οποίες ονομάζονται στιλβενοειδή, λειτουργούν παράλληλα με την βιταμίνη D και, όπως αποδείχθηκε, έχουν σημαντική δράση στη λειτουργία ενός συγκεκριμένου γονιδίου, του CAMP, το οποίο συμμετέχει στην λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

  Η ρεσβερατρόλη έχει αποτελέσει αντικείμενο δεκάδων μελετών, για τη διερεύνηση των πιθανών ευεργετικών αποτελεσμάτων της, από τη βελτίωση της καρδιαγγειακής υγείας έως την καταπολέμηση του καρκίνου και τη μείωση της φλεγμονής.

  Πιο συγκεκριμένα, η ρεσβερατρόλη (3,5,4 9-τριϋδροξυστιλβένιο), είναι μια πολυφαινόλη που βρίσκεται στη φλούδα των σταφυλιών, στα μούρα, στα πεύκα, στον ευκάλυπτο, στα φιστίκια και στα φασόλια. Η φλούδα των σταφυλιών και τα προϊόντα σταφυλιού, όπως το κόκκινο κρασί, περιέχουν κατά πολύ τις μεγαλύτερες ποσότητες ρεσβερατρόλης. Πρόκειται για ένα φυσικό αντιβιοτικό που παράγουν τα φυτά για την άμυνά τους.

Πρόσφατα, αρκετές μελέτες απέδειξαν ότι η ρεσβερατρόλη:

•     Ρυθμίζει διάφορες κυτταρικές λειτουργίες του ανοσοποιητικού. Η δραστηριότητα αυτή μπορεί να σχετίζεται με τις επιπτώσεις της στην παραγωγή κυτοκινών.

•     Εμφανίζει ένα ευρύ φάσμα βιολογικών και φαρμακολογικών δραστηριοτήτων, τόσο in vivo, όσο και in vitro. Έχει αποδειχτεί ότι η in vitro ρεσβερατρόλη μπορεί να ασκήσει μια δοσοεξαρτώμενη ρυθμιστική επίδραση στην ανθρώπινη ανοσολογική λειτουργία των κυττάρων.

•     Έχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, αναστέλλει τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων, την οξείδωση των λιποπρωτεϊνών χαμηλής πυκνότητας, και προωθεί την παραγωγή του νιτρικού οξειδίου από το αγγειακό ενδοθήλιο.

•     Συμβάλλει στην πρόληψη της αθηροσκλήρωσης και της στεφανιαίας νόσου.

Αναρτημένo και στο mednutrition.gr